Mikrobiota – naturalna armia obrońców
Jelita to centrum immunologiczne organizmu, gdzie znajduje się aż 70–80% komórek odpornościowych. To właśnie od nich zależy, czy organizm poradzi sobie z infekcją, jak zareaguje na toksyny i czy będzie chroniony przed chorobami autoimmunologicznymi.
Mikrobiota – naturalna armia obrońców
Każdy z nas nosi w jelitach ponad 2 kg mikroorganizmów.
- Bakterie jelitowe produkują krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), takie jak maślan, które regenerują błonę śluzową i modulują odporność.
- SCFA wpływają na rozwój limfocytów T regulatorowych (Treg), które zapobiegają nadmiernym reakcjom zapalnym i autoimmunizacji.
- Dysbioza (zaburzona flora) osłabia odporność, zwiększa stany zapalne i predysponuje do infekcji.
Błona śluzowa jelit – inteligentna bariera
Wyściółka jelit to powierzchnia wielkości… kortu tenisowego. Jej szczelność zależy od białek tzw. „tight junctions”.
- Jeśli pojawia się nieszczelność jelit (leaky gut), niestrawione białka i toksyny przenikają do krwi → wywołują stan zapalny, alergie, autoimmunizację.
- Jelita decydują, co ma być wchłonięte, a co odrzucone – to fundament odporności.
Układ GALT – immunologiczne centrum dowodzenia
GALT (Gut-Associated Lymphoid Tissue) to tkanka limfatyczna jelit.
- Uczy układ odpornościowy odróżniać „przyjaciela od wroga” (np. jedzenie od patogenu).
- Produkuje IgA – przeciwciała, które neutralizują wirusy i bakterie w śluzie jelitowym.
- Zaburzenia w pracy GALT zwiększają ryzyko alergii, infekcji i chorób autoimmunologicznych.
Co wspiera odporność przez jelita?
+Probiotyki i fermentowane produkty
Kiszonki, jogurt naturalny, kefir, kombucha, kimchi – dostarczają bakterii, które poprawiają barierę jelitową i regulują odpowiedź immunologiczną.
+ Prebiotyki – paliwo dla bakterii
Cykoria, por, cebula, czosnek, topinambur – bogate w inulinę i fruktany. To one odżywiają bakterie produkujące SCFA.
+ Zdrowe tłuszcze
- Omega-3 (EPA, DHA) – obniżają stan zapalny, wpływają na ekspresję genów odpornościowych.
- Olej kokosowy (MCT) – szybkie źródło energii dla enterocytów i mitochondriów.
- Oliwa z oliwek – polifenole neutralizują wolne rodniki.
Antyoksydanty
- Kurkuma (kurkumina) – hamuje NF-kB, główny szlak zapalny.
- Zielona herbata (EGCG) – reguluje florę jelitową i działa przeciwzapalnie.
- Jagody, granat, resweratrol – chronią przed stresem oksydacyjnym.
Witaminy i minerały
- Witamina D – steruje reakcją odpornościową, jej niedobór zwiększa ryzyko infekcji i autoagresji.
- Cynk – kluczowy dla produkcji limfocytów i bariery jelitowej.
- Selen – chroni mitochondria i wzmacnia odporność przeciwwirusową.
- Magnez – reguluje oś stres–jelita–odporność.
- Jod i krzem – wspierają tkanki, tarczycę i integralność śluzówki.
Twoja odporność naprawdę zaczyna się w jelitach! Jeśli mikrobiota jest różnorodna, bariera jelitowa szczelna, a dieta bogata w probiotyki, błonnik i przeciwzapalne składniki – układ odpornościowy działa jak należy.
A jeśli chcesz kompleksowo zadbać o swoją odporność, obserwuj nasz profil i bądź na bieżąco.